Vrijdag 27 januari werd op Holocaust Memorial Day door Stichting Culemborg en Oranje (C&O) een herdenkingsbijeenkomst georgani-seerd bij het Joods monument achter de oude synagoge ter nagedachte-nis aan de slachtoffers van de Holocaust. Het welkomstwoord en inleiding werd uitgesproken door voorzitter Jos van Zutphen. Na hem memoreerde Pieter van der Schaaf de negenen-dertig Culemborgse Joodse slachtoffers door hen o.a. allen bij naam te noemen. Tot slot sprak burgemeester Grootheest; “Door hun namen te noemen en de geschiedenis te blijven vertellen, zijn zij niet vergeten”. Hij wees daarnaast op het gevaar dat onverschilligheid met zich mee-brengt. De herdenkingsbijeenkomst werd opgeluisterd door violist Martin de Winter. Tot slot nodigde de burgemeester de aanwezigen uit zijn voorbeeld te volgen en een steentje bij het herdenkingsmonument te leggen.
Het welkomstwoord van 27 januari 2023:
Welkom bij deze herdenking van de Holocaust.
De Holocaustwordt algemeen gezien, als de genocide van 6 miljoen Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Er zijn echter ook wetenschappers die de systematische moord op 5 miljoen onschuldige burgers met specifieke kenmerken, zoals Roma, Sinti, Slaven, homoseksuele mannen, Jehova’s getuigen en gehandicapten, willen meetellen. Genocide of volkerenmoord is een misdrijf in het internationale recht, dat door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties omschreven werd als de ontzegging van het recht van bestaan van een gehele menselijke groep.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd 11 miljoen onschuldige burgers, omdat ze tot een specifieke groep behoorden, hun onvervreemdbaar recht op bestaan ontzegd. In de praktijk betekende dat massamoord van specifieke groepen. Dat is wat in 2005 de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties zonder voorbehoud veroordeelde; namelijk alle uitingen van religieuze intolerantie, opruiing, intimidatie of geweld tegen personen of gemeenschappen op basis van etnische afkomst of religieuze overtuiging.
Daarmee groeide 27 januari, de bevrijdingsdatum van concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz, uit tot universeel symbool voor de massavernietiging van onschuldige burgers, tot International Holocaust Memorial Day. Een belangrijk moment, zeker nu lijkt dat een groot aantal jongeren schijnt te geloven dat de Holocaust een mythe is en het aantal vermoorde onschuldige burgers schromelijk overdreven wordt.
Wij zijn hier om nooit te vergeten tot welke onmenselijkheid de mens in staat is, om de herinnering aan de Holocaust levend te houden, om genocide in de toekomst te voorkomen.